Độ dốc mái nhà một trong những yếu tố rất quan trọng trong việc thiết kế xây dựng nhà ở bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thoát nước của mái. Cùng tìm hiểu chi tiết về tiêu chuẩn và cách tích độ dốc của mái nhà chính xác nhất để có thể thiết kế được mái nhà phù hợp cho từng ngôi nhà.
1. Độ dốc mái là gì?
Độ dốc mái trong xây dựng là góc nghiêng của mái so với mặt phẳng ngang. Đây là một yếu tố quan trọng trong thiết kế kiến trúc, bởi vì độ dốc mái không chỉ ảnh hưởng đến diện tích mái mà còn ảnh hưởng đến việc xả nước mưa, tính thẩm mỹ và độ bền của công trình.
Tìm hiểu thêm: Tường thu hồi là gì? Cấu tạo và đặc điểm
2. Cách tính độ dốc mái
Cách tính độ dốc mái phụ thuộc vào loại mái được sử dụng. Dưới đây là cách tính độ dốc mái đối với hai loại mái thông dụng nhất:
- Mái ngói (mái lợp ngói): Độ dốc mái của mái ngói thường được thể hiện dưới dạng tỉ lệ. Ví dụ, độ dốc 1:2 nghĩa là mỗi mét ngang tương ứng với 2 mét cao. Độ dốc cũng có thể được tính theo đơn vị độ, được biểu diễn dưới dạng độ nghiêng của mái so với mặt phẳng ngang.
- Mái tôn (mái lợp tôn): Độ dốc mái tôn thường được tính bằng đơn vị phần trăm hoặc độ, tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể. Thông thường, độ dốc mái tôn được tính theo phần trăm, ví dụ như 5%, 10%, 15%, v.v. Nếu tính theo đơn vị độ, nó sẽ được biểu diễn dưới dạng góc nghiêng của mái so với mặt phẳng ngang.
Để tính độ dốc mái, bạn có thể sử dụng các công thức sau:
- Đối với mái ngói:
- Độ dốc mái (dưới dạng tỉ lệ) = Chiều cao của mái / Chiều rộng của mái
- Đối với mái tôn:
- Độ dốc mái (dưới dạng phần trăm) = (Chiều cao của mái / Chiều rộng của mái) x 100
- Độ dốc mái (dưới dạng độ) = arctan(Chiều cao của mái / Chiều rộng của mái)
Lưu ý rằng độ dốc mái cũng có thể được chỉ định trong quy hoạch kiến trúc cụ thể hoặc theo yêu cầu của các quy định xây dựng địa phương. Nếu bạn đang thực hiện dự án xây dựng cụ thể, hãy liên hệ với kiến trúc sư hoặc chuyên gia xây dựng để nhận được hướng dẫn chính xác và đầy đủ hơn.
Tham khảo thêm: Sửa nhà và những lưu ý cần biết trước khi sửa nhà
3. Tiêu chuẩn về độ dốc mái cho từng công trình
Độ dốc mái sẽ được thiết kế tùy thuộc vào kiểu kết cấu mái của ngôi nhà. Mỗi thiết kế sẽ có một kiểu dáng và độ dốc mái khác nhau. Dưới đây là những tiêu chuẩn về độ dốc mái cho từng loại công trình nhằm đảm bảo an toàn và tính thẩm mỹ cho ngôi nhà.
3.1 Độ dốc mái của nhà cấp 4
Nhà cấp 4 là loại nhà có kết cấu vững chắc, có khả năng chịu lực tốt và không tốn quá nhiều chi phí cho việc xây dựng. Bên cạnh đó, những ngôi nhà cấp 4 thường được xây trên diện tích đất rộng nên độ dốc của mái cần đủ lớn để đảm bảo cân xứng cho ngôi nhà.
Độ dốc tối thiểu của mái nhà cấp 4 là 10% và tối đa là 20%. Đặc biệt, trong quá trình thi công, người thiết kế cần chú ý đến diện tích và tính độ dốc mái một cách hợp lý để đảm bảo tính thẩm mỹ và chắc chắn cho ngôi nhà.
3.2 Độ dốc mái nhà ống
Nhà ống là một trong những mẫu thiết kế kiến trúc phố biến tại nước ta. Loại hình nhà ở này được xây dựng trên diện tích đất có chiều rộng (mặt tiền) nhỏ hẹp và chiều dài (chiều sâu) lớn.
Mái tôn của nhà ống thường chỉ được lợp ở tầng trên cùng của ngôi nhà (tầng thượng). Vậy nhà ống có độ dốc mái tôn bao nhiêu là hợp lý? Theo các kiến trúc sư, độ dốc mái tôn tiêu chuẩn của nhà ống thường là 10% đến 15% tùy vào diện tích cần lợp.
Lưu ý, không nên lợp mái tôn có độ dốc quá cao sẽ làm mất đi tính thẩm mỹ của ngôi nhà và không hạn chế được tiếng ồn khi trời mưa. Với điều kiện kết cấu nhà ống như hiện nay, việc thi công lợp mái tôn chống nóng luôn được ưu tiên hàng đầu, do đó gia chủ nên cân nhắc kỹ lưỡng về vật liệu lợp mái trước khi xây dựng.
3.3 Độ dốc mái tôn tiêu chuẩn của nhà xưởng
Nhà xưởng thường có diện tích bề mặt lớn nhằm phục vụ cho mục đích sản xuất. Vì vậy, quy định độ dốc mái tôn của loại nhà này tối thiểu là 10% và tối đa là 30%.
Khi lợp mái nhà xưởng, chủ đầu tư cần đảm bảo tiêu chuẩn vật liệu, bởi vì nhà xưởng chứa nhiều thiết bị và dụng cụ quan trọng. Ngoài ra, chủ đầu tư cần chú ý đến hệ khả năng thoát nước của mái nhà là bên trong hay bên ngoài và được nối với hệ thống thoát nước chung của nhà xưởng như thế nào để đảm bảo an toàn cho người lao động và các thiết bị trong xí nghiệp.
Tìm hiểu thêm: Kích thước cầu thang theo quy chuẩn xây dựng
Bài viết trên Munhaus đã tổng hợp tiêu chuẩn và công thức tính độ dốc mái hợp lý. Qua đó, hy vọng Quý khách hàng sẽ có thêm thông tin hữu ích trong quá trình thiết kế và xây dựng nhà ở.
